Eens in je leven moet je de molens van Kinderdijk bezocht hebben. Niet voor niets hebben bezoekers van over de hele wereld dit unieke stukje Nederland al bewonderd. Indrukwekkende watermolens draaien miljoenen liters water weg.
Waar de rivier de Lek het laagste ligt, bij het ‘afvoerputje’ van de Alblasserwaard, bevindt zich een waterwonder: de molens van Kinderdijk. Acht stenen ronde molens aan de Nederwaard, acht rietgedekte achtkanters aan de Overwaard, een wipmolen en twee molens in de polder van Nieuw-Lekkerland. Een totaal van negentien molens bij elkaar! Even uniek als De Chinese Muur, de Toren van Pisa en de Piramide van Cheops. Goed voor een plekje op de lijst van UNESCO Werelderfgoed. Goed voor een heerlijk dagje uitwaaien in het Groene Hart, met gakkende ganzen, sierlijk in de sloot duikende padden, geitjes Milly en Molly en goedgeluimde gastvrouwen, gidsen, molenaars en schippers. Wanneer ga jij dit bijzondere stukje Nederland bewonderen? Gegarandeerd een bijzonder dagje uit.
De molens van Kinderdijk
Klaar met de ondergelopen polders en koeien die vliegensvlug op schuiten getakeld moesten worden, besluiten de waterschappen van de Overwaard en Nederwaard de strijd met het water aan te gaan. Uiteindelijk stonden er twintig molens in de twee waterschappen van Nederwaard en Overwaard, waarvan je de overgebleven negentien zelf kunt komen bekijken en beleven. De molens zijn goed voor het wegpompen van het steeds terugkerende water én voor een geweldig gezicht. Al die parmantige waterreuzen nog altijd in bijna perfecte staat middenin het oer-Hollandse landschap.
Bezoek de museummolens
Vrolijke blauwe rondvaartboten varen je naar de dagelijks voor het publiek geopende molens.
- Bezoek Museummolen Nederwaard waar de laatste molenaar met zijn gezin in de 50-er jaren de deur achter zich dicht trok. Alles heeft hij achtergelaten. Hier herbeleef je zijn leven.
- Museummolen Blokweer is een wipmolen uit 1630, zo blijkt uit het nog bestaande originele aankoopbewijs. Anders dan zijn achttien Kinderdijkse broertjes en zusjes. Een plaatje om te zien, een plekje waar je niet meer weg wilt. Hier wil je wonen, geloof me maar.
Tip: Ga even liggen in de bedstee van Museummolen Nederwaard en luister naar de werkende molen. Goed weggewerkt vind je ergens een oplaadpunt voor een telefoon. Vast voor de huidige vrijwillige molenaar. Mocht hij, moe van het draaien aan de wieken, eens een uiltje willen knappen.
Meer over Museummolen Blokweer
Een smal kiezelpad over de Blokweerschekade brengt je bij de enige pannengedekte wipmolen van Nederland. Een gezellige groen geverfde voordeur nodigt je uit om binnen te komen. Voor de voordeur draaien de wieken die door molenaar Marc of één van zijn collega’s goed in de gaten worden gehouden. Achter de molen wacht een oud-Hollandse verrassing: een ronde rietgedekte varkensschuur, gevlochten eendenkooien, een moestuin vol vergeten groenten, kakelende kippen, alles even idyllisch. Wilgentenen schoven drogen in de wind. Geitjes Milly en Molly kijken je met hun kraaloogjes allerliefst aan. Hier wil je blijven. Je nestelen op één van de picknickbanken of met een wijntje aan het water.
Binnen val je van de ene verbazing in de andere. Smaakvol zijn alle vertrekken door Yvonne en Egbert, die zelf in een molen wonen, omgetoverd tot een knus geheel. Een bedstede met een schattig wiegje aan de wand, geblokte gordijntjes voor de gootsteen, originele olielampen en een nog volledig werkend stookhok. Het schijnt dat Yvonne hier heel af en toe nog wel eens de sterren van de hemel kookt. Met verse groente van het seizoen, een visje opgevist uit het water en brood gebakken boven het open vuur. Nu klinkt het heel romantisch, vroeger was het de enige manier om in het armoedige bestaan van de molenaar en zijn gezin te voorzien.
Tip: wandel terug van de molens naar de entree van Kinderdijk. Om je heen duiken padden snel en sierlijk in de sloot. Zwanen strijken hun veren glad. Aalscholvers drogen hun vleugels in de wind, op een rijtje op de wieken van een molen. Vele fotomomenten later en met blozende wangen arriveer je bij de entree en het bezoekerscentrum waar een kopje koffie met appeltaart nog lekkerder lijkt.
Bezoek bijzondere streekproducenten
Heb je na een dag vol molens, boezems, sloten, sluizen, dijken en gemalen nog een momentje over? Ga dan op zoek naar de lekkerste streekproducten. Op de fiets naar Vishandel van Wijk in Groot Ammers waar de ingrediënten bestaan uit paling, zout, rook en veel liefde. Ooit opgericht door molenaar Willem die wat wilde bijverdienen en waar Alida, Wim en Maria van Wijk nog altijd traditioneel paling roken.
Of loop langs de Nederwaardse bewoonde molens vijf, zes en zeven over de Blokweerschekade naar Biokaas Kinderdijk. Hier zwaait André, in de voetsporen van oprichtster Annigje, de scepter. Hier koop je overheerlijke biologische, vegetarische, koeien-, schapen-, of geitenkazen. Kinderdijkse koeienkaas met nagel en steranijs, basilicum knoflookkazen, jong, overjarig of extra belegen. Bijna teveel om te kiezen.
Houd je van knutselen, dan is een bezoek aan de handwerkwinkel van bewoonster Lia, getrouwd met molenaar Gert Jan uit de Nederwaardse zevende molen, een must. Zij verkoopt handgeverfde sokkenwol in de kleuren van het mos op haar molen, de enige echte Kinderdijkshawl met het kenmerkende molenmotief, vrolijke haakpakketten en breipatronen voor Noorse kussens. Lia’s slogan: ‘Welkom, wij zijn open. Kom binnen voor je dagelijkse portie wol’.
Tip: tegenwoordig behoort palingpost ook tot de mogelijkheden. Vers gerookte paling per post bij je thuisbezorgd. Lekker en makkelijk.
- Vishandel van Wijk Ammerskade 16, Groot-Ammers
- Biokaas Kinderdijk Molenkade 11, Alblasserdam
- Handwerkwinkel Koperdraadje Scheldeplein 15, Alblasserdam
Tenslotte: handig om te weten voor je bezoek aan Kinderdijk
Een bezoek aan Kinderdijk is voor jong en oud een indrukwekkend, interessant en bijzonder dagje uit. Een must-see voor iedereen in Nederland. Een paar tips voor je bezoek:
Start je tour in Hulpgemaal De Fabriek met een film van twaalf minuten, op meerdere schermen. Duik in de Kinderdijkse strijd tegen het water, leer hoe Kinderdijk is ontstaan en waarom heet Kinderdijk eigenlijk Kinderdijk?
Installeer de gratis Kinderdijk app en audiotours. Eenmaal door de ingang koppel je je ticket gemakkelijk aan de app. Een interactieve plattegrond wijst je de weg. Een aanrader zijn de verschillende audiotours:
- kies voor de stem van ’s lands bekendste boswachter Arjan Postma. Arjan heeft zich speciaal voor deze tour ondergedompeld in UNESCO Werelderfgoed Kinderdijk.
- kies voor de korte route tot de eerste museummolen. Een inleiding door het molengebied in drie kwartier
- bezoek beide museummolens in slechts anderhalf uur luisteren
- of kies voor één van de twee kinderversies, dan heb je gegarandeerd geen kind aan je kind.
Kinderdijk, waar wij Nederlanders heel erg trots op mogen zijn. Wanneer ga jij?