Parel in de Baltische Zee is de bijnaam van het Zweedse Öland. Het eiland voor de zuidoostkust telt namelijk de meeste zonuren van het land en heeft uitstrekte witte zandstranden. Niet voor niets is het de favoriete ‘staycation’ bestemming voor veel Zweden. Natuurliefhebbers komen er voor de zeldzame orchideeën, oerbossen en kleurrijke vogelpopulatie. En tussen oudheidkundige en culturele hotspots vind je bovendien heerlijke genietadresjes.
Eilandland
De vertaling van de naam ‘Öland’ zou zo de titel kunnen zijn van een gedicht: Eilandland. Als een ode aan dit bijzondere stukje Zweden, ingebed in het water van de Baltische Zee. In de zomer is het voor veel Zweden een geliefde bestemming voor een dagtrip of vakantie in eigen land. Want Öland telt de meeste zonuren van heel Zweden. En langs de kust liggen kilometerslange zandstranden. Vroeger voer de veerboot af en aan over de Kalmarsund tussen Kalmar en de haven van Färjestaden. Sinds 1972 volstaat een ritje over de (gratis) Ölandsbron, met zijn zes kilometer een van de langste bruggen van Europa.
Here is the beautiful summerland, the island of the winds and the sun
Song of Öland – Sven-Erik Sjöholm
Öland in een dag
Als je wilt, kun je Öland na aankomst in een dag verkennen. Het eiland is slechts 137 kilometer lang en 16 kilometer breed – gemeten op het breedste deel. En als je de hoofdweg volgt, rijd je vanzelf een rondje. Maar om alle smaken van het eiland te proeven, moet je die hoofdweg eigenlijk juist verlaten. Tip: schakel je navigatiesysteem uit en laat je ouderwets leiden door wegwijzers. Die brengen je vanzelf op de mooiste plekken en leukste adressen. En onthoud: verdwalen is hier helemaal niet erg; uiteindelijk leiden alle wegen terug naar de hoofdweg. Overigens kun je Öland ook prima per fiets ontdekken; het eiland is vrijwel overal vlak.
(foto’s: Ronald Hoevers)
Magic Lights
Romantici kunnen hun hart ophalen op Öland. Door het intense spel van licht en water ontstaan hier de beroemde ‘Magic Lights’. Het inspireert kunstenaars uit de hele wereld tot schilderijen, sculpturen en fotografie. En het levert de mooiste zonsondergangen op die je je maar kunt wensen. Niet voor niets nemen veel Zweden hun barbecue mee naar het strand. Ze genieten van de zon totdat de laatste sluiers avondrood zijn vervaagd. Vaak vind je op mooie uitkijkpunten picknickbanken. Zoals bij de zwartgeteerde houten molentjes die verspreid staan over het eiland. Ze herinneren aan de tijd dat vrijwel elke boer hier zijn eigen molen had om graan te malen. Op het hoogtepunt telde het eiland vierhonderd van deze kleine gebouwtjes. Tegenwoordig staan ze stil en sieren ze met hun markante silhouet de skyline van Öland.
Wonderlijke natuur op Öland
Plantkundige Carl Linnaeus was onder de indruk van de natuurschoon die Öland te bieden heeft. En wie van zuid naar noord reist, passeert inderdaad de meest uiteenlopende en soms zelfs wonderlijke landschappen. Zo mag je Byrum’s Raukar aan de westkust in het noorden niet missen. Weer en wind boetseerden de overhangende kliffen hier tot grillige rotsformaties. Vanaf hier vertrekt een pittoreske kustweg, Hagskoksvägen, naar Byxelkrok. Niet missen! Ook in het zuiden is het landschap opmerkelijk. Hier bevindt zich het Stora Alvaret, een bizar steppelandschap dat zich heeft gevormd op het grootste kalksteenplateau van Europa. De arme grond van dit werelderfgoed van UNESCO is juist een rijke voedingsbodem voor veel zeldzame orchideeën. Inheemse paarden-, koeien- en schapenrassen zorgen in dit kleurrijke stuk niemandsland voor begrazing, zodat de uitzonderlijke natuur hier in evenwicht blijft. Een must voor vogelaars: bij vuurtoren Lange Jan op het zuidelijkste puntje kun je heel veel verschillende watervogels spotten. Zo vliegen de vis- en zeearend hier geregeld over.
Wat moet je zeker doen met kinderen?
Must do met de kinderen op Öland: fossielen zoeken. Op het Stora Alvaret loop je letterlijk over de fossielen van de uitgestorven inktvis Orthoceras in de kalksteen plateaus. Wil je zelf fossielen vinden, dan koers je naar het noordelijkste puntje, waar vuurtoren Långe Erik de wacht houdt. Hier op het strand tref je, gewoon tussen de gladgepolijste stenen, 400 miljoen jaar oude versteende inktvisjes. Hier ben je ook dicht bij het sprookjesachtig ‘trollenbos’ met eeuwenoude bomen in wonderlijke vormen. Over lange houten loopbruggen loop je hier kilometers lang door het moerasachtige landschap. Nog een leuke dagtrip is het kleine openluchtmuseum in Himmelsberga. Hier leer je meer over de typisch Ölandse architectuur met haar kleine molentjes en grote graanschuren.
Culinair genieten op Öland
Ook op culinair gebied is Öland een pareltje. En daarvoor hoef je niet per se aan te schuiven in een van de fancy restaurants in Färjestaden of Borgholm. Een versgerookt visje in één van de kleine haventjes als Kårehamn en Sandvik is ook een genot. Net als het verse fruit en de groenten die je hier overal ‘aan huis’ kunt kopen. Niet zelden kun je op zo’n adresje aanschuiven voor een ‘Fika’ met verse koffie en zoete kaneelbroodjes, worteltjestaart en gemberkoekjes. Sommige eilanders stellen hun tuin, terras of kas in de warmste maanden van het jaar open als spontaan zomercafé. Zelf proeven? Hier ontdek je de leukste Fika- en andere culinaire adresjes op Öland.
Meivakantie of zomervakantie?
Plannen om Öland te bezoeken dit jaar? Lees dan even deze praktische tips. De maand juli is dé vakantiemaand voor de Zweden zelf. Logisch, want het weer is er dan vaak heerlijk; de gemiddelde temperatuur is 23 graden maar de gevoelstemperatuur ligt een stuk hoger. Het betekent wel dat het flink druk kan zijn op het eiland. Boek je accommodatie dus op tijd! Vanaf 1 augustus loopt het eiland langzaam leeg. Wie van de rust wil genieten, kan beter dan gaan. Houd er dan wel rekening mee dat veel leuke adressen alleen nog in de weekenden open zijn. Tip: Öland in mei is eveneens prachtig. Het eiland staat dan vol met lilabloeiende seringen én het is dan orchideeëntijd.
(foto: Ronald Hoevers)
Op weg naar Öland
Rijd je vanaf Utrecht naar Färjestaden op Öland, dan ben je circa 11,5 uur onderweg (1100 km). Onderweg ga je dan met de veerboot van Puttgarden naar het Deense Rødby en reis je via The Bridge (een tolbrug) van Kopenhagen naar Zweden. Vliegen kan ook: vanaf de luchthaven Växjo in Zweden is het nog 1,5 uur rijden (130 km). Naar Stockholm ben je vanaf hier overigens nog bijna vijf uur onderweg.
Eerste stop op Öland
Tip: direct onderaan de Ölandsbron vind je het toeristenbureau van het eiland. Handig voor een eerste stop en het kopen van een goede wegenkaart; onmisbaar op Öland. Doordat alle dorpjes officieel vallen onder de twee gemeenten Bornholm en Mörbylånga, is het vaak even zoeken naar het juiste adres. Overzichtelijk zijn de losse landkaarten voor het noordelijk én het zuidelijk deel. Op de achterzijde hiervan staan veel leuke adressen vermeld mét adres en coördinaten. Kijk voor meer informatie over Öland op www.oland.se
Op zoek naar de leukste genietadressen op Öland?
Lees dan ook deze blog. Ook vind je er meer informatie over Hotel Borgholm, ons sfeervolle logeeradres op het eiland.