Koeien maken bokkensprongen van vreugde en dansen de lenteweide in. Lammetjes huppelen er vrolijk achteraan. Want het buitenleven lonkt. Ga mee en trek er ook op uit. Spring in je wandelschoenen, stap op de pedalen of ga skeeleren. Voel die lentewind, bruisend van energie, langs je gezicht strijken. De natuur lacht je toe en geeft nieuwe kracht. En het avontuur wacht op je in Zuidwest-Friesland!
Ik steek het niet onder stoelen of banken: Friesland is bij mij echt favoriet in Nederland. Helemaal wanneer de lentezon doorbreekt. Want eerlijk is eerlijk, dan worden die Friese meren en Friese vergezichten toch nog net ietsje mooier. Je wordt er blij van, net als de koeien die weer voor het eerst naar buiten mogen. En soms voelt dat in de lente ook een beetje zo voor ons, is het niet? Daarom geef ik heerlijke lentetips waarbij je het boerenleven in de lente kunt opsnuiven in Waterland van Friesland, het zuidwesten van de provincie Friesland.
Tip 1: De melkroute fietsen
De slogan ‘Melk, de witte motor’ gaat zeker op voor het gebied rondom het Friese meer de Tsjûkemar. De melkproductie speelt namelijk een belangrijke rol in het leven van de mensen die hier wonen. Deze fietsroute neemt je mee langs alle elementen van de melkproductie. Zo fiets je langs landerijen met grazende koeien en mooie boerderijen.
Ook fiets je langs het beeld van de zusjes Tsjûke en Marchje, de zogenaamde naamgevers van dit meer. Ooit hadden ze samen een boerderij op een plek die zich nu in het meer bevindt. Op een hete zomeravond vloog het bos, dat naast hun boerderij lag, in brand. De aangrenzende sloot was drooggevallen, er was in tijden geen regen gevallen. Tsjûke en Marchje hadden geen andere keuze dan het vuur te lijf te gaan met emmers verse melk. Maar de hitte deed het vocht uit de melk meteen verdampen, terwijl het melkvet het vuur deed opvlammen. De vrouwen werden door rook en vuur van elkaar gescheiden en ze riepen wanhopig elkaars namen. Sommigen zeggen dat je ze zelfs nu nog kunt horen roepen. Brrr…
Tip 2: Een koe knuffelen
Een koe is van nature nieuwsgierig en zachtaardig en maakt graag kennis met je. Een koeienlijf voelt zacht en warm aan. De lichaamstemperatuur van een koe is zo’n twee graden hoger dan van een mens. Maar hun hartfrequentie is lager en hun ademhaling kalm. Wie zich overgeeft aan dit natuurlijke ritme komt helemaal tot rust. Koe knuffelen is een ontspannen activiteit voor jong en oud waarbij je tevens kennismaakt met het boerenleven. Gekleed in boerderijkleding en laarzen maak je een excursie over de boerderij bij Boerderijrecreatie in Delfstrahuizen. Onderweg knuffel je kalfjes en voer je puberkoeien (pinken) brokjes. Maar het hoogtepunt is het koe knuffelen.
Tip 3: Bolsward is gebouwd op boter
Boter- en kaasverkoop zorgden ooit voor een vette boterham in Friesland. Er werd zoveel winst gemaakt dat Friese boerinnen zich gouden oorijzers konden veroorloven. Bolsward voer ook wel bij de zuivelhandel in de 17e eeuw. Dit zie je terug in de ‘rijke’ grachtenpanden van toen en natuurlijk ook het stadhuis. Meer weetjes over de geschiedenis van Bolsward? Doe dan de stadswandeling van VVV Waterland van Friesland. Met deze papieren gids van 16 pagina’s dik kun je op elk moment deze prachtige zuivel- én Hanzestad ontdekken.
Tip 4: Een Fries ijsje eten
IJsboerderij Margje 24 bij Workum is een natuurinclusief modern melkveebedrijf waar ze oog hebben voor de bloemetjes en de bijtjes. Van de 100 hectare weiland is er 40 hectare natuurlijk grasland. Dat is deels natte veenweidegrond waar je nog kruiden, bloemen, nuttige insecten en weidevogels aantreft. De koeien hebben vrije keuze uit 30 hectare graasland of de stal. Want wist je dat koeien een hekel aan regen hebben? Dan zitten ze liever in een comfortabele stal met voorzieningen als koematrassen, koeborstels, een automatisch uitmestsysteem en klimaatregeling. Ook krijgen ze er Fries bronwater en een afgewogen dieet om ze in topconditie te houden. In het weideseizoen is het hoofdmenu vers gras. De koeien worden dagelijks driemaal – op eigen initiatief – gemolken door melkrobots. Het is deze ‘relaxte’ verse melk die je kunt kopen bij Margje24 en waarvan ook het boerenijs gemaakt wordt. In tientallen lekkere smaken. Van vanille tot stracciatella. En natuurlijk ontbreekt ook boerenjongens niet.
Tip 5: Op natuurexcursie bij de boer
Tussen de watersportdorpen Woudsend en Heeg ligt ‘De Gouden Boaiem’. Een natuureiland én weidevogelreservaat van 175 hectare met veel biodiversiteit. Het eiland is eigendom van Staatsbosbeheer en wordt verpacht aan de familie Bokma. Natuurboeren Siebe en Pytsje Bokma runnen hier hun biodynamische bedrijf in harmonie met de natuur, waarbij het welzijn van de weidevogels een belangrijke plek inneemt. Hun koeien zijn van het Jersey en Fleckvieh ras. Vriendelijke dieren met een nieuwsgierig karakter en hun melk is vol en romig. Kaasmaker Henri Willig in Heerenveen maakt er biologische Hooidammer kaas van.
Lijkt het je leuk een kijkje te nemen op de ‘De Gouden Boaiem? Dan ben je van harte welkom in de ‘bloeimaand’ mei voor een ‘Mei-land’ vaar- of wandelexcursie. Ervaar de passie van natuurboeren Siebe en Pytsje en ontdek de natuurgeheimen van dit unieke eiland in Fryslân! De excursie start vanaf de Loswal (Waechswal 1) in Woudsend.
Blijven slapen?
Het boerenleven opsnuiven in Waterland van Friesland is natuurlijk heerlijk te combineren met het slapen op een Bijzonder Plekje in Friesland. Ontdek deze plekjes in het Waterland van Friesland:
- Omke Jan – hotel in Woudsend
- Attema-Sate – appartementen in Gaastmeer
- Ûnder de Wol – appartementen in Oudega
